สัญญาณเตือน !? ภาวะไขมันในเลือดสูง (Hyperlipidemia) | ||||||||||||||||
ภาวะคอเลสเตอรอล (High Cholesterol หรือ High Blood Fat) ในเลือดสูง เป็น 1 ในโรค NCDs ที่ผู้คนทั่วโลกเป็นมากที่สุด และเป็นสาเหตุหลักของความเสี่ยงโรคหลอดเลือดหัวใจและสมอง (โรค CADs) ที่มี 3 กลุ่ม ได้แก่ โรคหลอดเลือดหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง และโรคหลอดเลือดส่วนปลาย เนื่องจากเกิดภาวะเส้นเลือดตีบตัน จึงไม่สามารถส่งสารอาหารและเกิดภาวะพร่องออกซิเจนต่อระบบการทำงานของหัวใจและสมอง ที่ส่งผลต่อการเกิดอาการหัวใจวาย หรือหลอดเลือดสมองแตกได้
ในช่วงแรกจะไม่แสดงอาการ (เว้นแต่ว่ามีการตรวจสุขภาพเป็นประจำ) แต่เมื่อเกิดการสะสมของคราบพลัคในหลอดเลือดในระยะเวลาหนึ่ง (การสะสมของคราบพลัคจะส่งผลต่ออาการกำเกิบรุนแรงหรือไม่ ขึ้นอยู่กับสุขภาพส่วนบุคคล) จะส่งผลต่อการสร้างภาวะหลอดตีบตันหรือหยุดการไหลเวียนของเลือดไปยังหัวใจหรือสมอง ที่จะแสดงลักษณะทั่วไป ได้แก่
และผู้ที่มีน้ำหนักเกินหรือเป็นโรคอ้วน จะมีความเสี่ยงมากกว่าผู้ที่มีน้ำหนักตามเกณฑ์
⊹ ผู้ที่สูบบุหรี่ และดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอร์เป็นประจำและต่อเนื่อง ⊹ ผู้มีภาวะเครียดเรื้อรัง ⊹ ผู้ที่มีน้ำหนักเกินหรือโรคอ้วน ⊹ ผู้ที่นอนหลับพักผ่อนไม่เพียงพอ ⊹ การนั่งหรือไขว้ห้างเป็นประจำและเป็นระยะเวลานาน ⊹ มีประวัติครอบครัวที่มีคอเลสเตอรอลสูง ⊹ ผู้ที่รับประทานยา Beta-blockers ยาขับปัสสาวะ ยาคุมกำเนิด ยาต้านเชื้อ HIV และยาประเภทสเตียรอยด์ ⊹ ผู้ที่เป็นโรคเบาหวาน โรคตับอ่อน โรคไตเรื้อรัง โรคมะเร็งไขกระดูกมัยอิโลมา โรคเอดส์ ภาวะกล้ามเนื้อแขนขาใบหน้าอ่อนแรง ภาวะที่ระบบภูมิคุ้มกันทำลายเนื้อเยื่อและอวัยวะของตนเอง (โรคภูมิต้านตนเอง) ภาวะถุงน้ำในรังไข่หลายใบ ภาวะพร่องไทรอยด์ ภาวะท่อน้ำดีอักเสบ ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ
สามารถตรวจเลือดเพื่อหาคอเลสเตอรอลสูงได้ตั้งแต่วัยเด็ก โดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้ามีประวัติคนในครอบครัวของเด็กมีอาการหัวใจวาย โรคหลอดเลือดสมอง หรือภาวะไขมันในเลือดสูง เมื่ออายุ 35 ปีขึ้นไป จะมีความเสี่ยงมากกว่าวัยอื่น ควรตรวจระดับคอเลสเตอรอลทุก 1-2 ปี หรือตามคำแนะนำผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพ และควรจะรู้จักรายการตรวจดังนี้ ✦ คอเลสเตอรอลรวม (Total Cholesterol) คือปริมาณคอเลสเตอรอลทั้งหมดที่ไหลเวียนอยู่ในเลือด โดยสูตรสําหรับการคํานวณ: “HDL + LDL + 20% ไตรกลีเซอไรด์ = คอเลสเตอรอลรวม” ✦ คอเลสเตอรอลรวม (Total Cholesterol) เป็นไลโปโปรตีนความหนาแน่นสูง ซึ่งเป็นคอเลสเตอรอล “ดี” ที่ย้ายคอเลสเตอรอลพิเศษจากกระแสเลือดไปยังตับ ตับจะทำการกําจัดออกจากร่างกาย ประโยชน์ HDLs ช่วยให้หลอดเลือดแดงล้างคอเลสเตอรอลที่ร่างกายไม่ต้องการ ซึ่งเป็นตัวเลขเดียวในรายการตรวจไขมันที่ต้องการให้สูง ✦ ระดับ LDL (Low Density Lipoprotein) เป็นไลโปโปรตีนความหนาแน่นต่ํา ซึ่งเป็นคอเลสเตอรอล “ไม่ดี” ที่ก่อให้เกิดการสะสมของคราบพลัคในหลอดเลือดแดง LDLs ต้องการบางตัวเพื่อให้คอเลสเตอรอลไปยังเซลล์ของร่างกาย แต่การมีมากเกินไปอาจทําให้เกิดปัญหาได้ ✦ ระดับ VLDL (Very Low Density Lipoprotein) เป็นไลโปโปรตีนความหนาแน่นต่ํามาก เป็นอีกรูปแบบที่ “ไม่ดี” ที่ก่อให้เกิดการสะสมของคราบพลัค VLDL มีไขมันชนิดหนึ่ง (ไตรกลีเซอไรด์) ในเลือด หากมี VLDL มากเกินไปจะเกิดไขมันส่วนเกิน ซึ่งก่อให้เกิดการสะสมในหลอดเลือดแดงได้ ✦ ไตรกลีเซอไรด์ (Tryglyceride) คือไขมันชนิดหนึ่ง หากมีไตรกลีเซอไรด์ในระดับสูง (hypertriglyceridemia) อาจทําให้มีความเสี่ยงต่อหลอดเลือดและโรคอื่น ๆ ✦ Non-HDL cholesterol คือคอเลสเตอรอลทั้งหมดในเลือดที่ไม่ใช่ HDL สูตรการคํานวณคือ “คอเลสเตอรอลรวม – HDL = Non-HDL cholesterol” * หน่วยทั้งหมดในแผนภูมิด้านล่างเป็น mg / dL
|